Η δεύτερη Κυριακή του Τριωδίου είναι αφιερωμένη στην επίσης καταπληκτική και διδακτική παραβολή του ασώτου υιού (Λουκ.15,13-32). Οι Πατέρες όρισαν να είναι αφιερωμένη η Κυριακή αυτή στην συγκεκριμένη παραβολή του Κυρίου, για να τονισθεί στους πιστούς η απύθμενη αγάπη του Θεού προς τον άνθρωπο και το πλούσιο έλεος της συγχώρεσης, που δίνει στους μετανοούντες ανθρώπους. Αν η προηγούμενη Κυριακή είναι αφιερωμένη στη στηλίτευση της παθολογικής εγωιστικής αυτάρκειας και η κατάδειξη των δεινών συνεπειών της, η δεύτερη Κυριακή είναι αφιερωμένη στη μετάνοια και στα ευλογημένα παρεπόμενά της. Ο ευαγγελιστής Λουκάς μας διέσωσε την παραβολή αυτή ως εξής: Υπήρχε κάποιος πατέρας που είχε δυο γιους. Ο δεύτερος, κάποια στιγμή, ζήτησε το μερίδιο της κληρονομιάς του και έφυγε σε μακρινές χώρες, όπου σπατάλησε την περιουσία του σε ασωτίες. Τα χρήματα κάποτε τελείωσαν και στην περιοχή έπεσε μέγας λιμός. Αναγκάστηκε να γίνει χοιροβοσκός και να προσπαθεί να χορτάσει από τις βρωμερές και ευτελείς τροφές των χοίρων. Μέσα στη δίνη του θυμήθηκε την αρχοντική ζωή στο πατρικό σπίτι. Θυμήθηκε πως ακόμα και οι δούλοι του πατέρα του ζούσαν ασύγκριτα καλλίτερη ζωή από τη δική του. Τότε πήρε τη μεγάλη απόφαση να γυρίσει στο σπίτι του και να ζητήσει από τον πατέρα του να τον συγχωρήσει και να τον προσλάβει ως δούλο του. Όμως ο στοργικός πατέρας του τον δέχτηκε ως γιο του και τον περιποιήθηκε δεόντως, παρά τις διαμαρτυρίες του μεγάλου γιου του, διότι «νεκρός ην και ανέζησε, και απολωλώς ήν και ευρέθη» (Λουκ.15,32). Κάποιοι υποστηρίζουν δικαιολογημένα πως και αν ακόμη είχε χαθεί ολόκληρο…

Ἀπὸ τὸ βιβλίο «Ἑορτολόγιο- Ἐτήσιος Ἐκκλησιαστικὸς Κύκλος» Ἀπὸ τὰ παμπάλαια χρόνια, τὸ βράδυ τοῦ Σαββάτου τῆς τρίτης ἑβδομάδος τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ὁ σταυρὸς μεταφέρεται στὸ κέντρο τοῦ ναοῦ, καὶ ὁλόκληρη ἡ ἀκόλουθη ἑβδομάδα εἶναι γνωστὴ ὡς ἑβδομάδα τοῦ Σταυροῦ. Ξέρουμε πὼς ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστὴ ἀποτελεῖ μία προετοιμασία γιὰ τὴ Μεγάλη Ἑβδομάδα, τότε ποὺ ἡ Ἐκκλησία θὰ ἀνακαλέσει στὴ μνήμη τῆς τὸν πόνο, τὴ σταύρωση καὶ τὸ θάνατο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ πάνω στὸ σταυρό. Ἡ προβολὴ τοῦ σταυροῦ στὴ μέση της Σαρακοστῆς, μᾶς ὑπενθυμίζει τὸ σκοπὸ τῆς βαθύτερης καὶ ἐντατικότερης ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς κατὰ τὴ διάρκεια τῆς Σαρακοστῆς. Ἔτσι εἶναι ὁ κατάλληλος τόπος ἐδῶ, γιὰ νὰ σκεφτοῦμε τὸ ρόλο τοῦ σταυροῦ, αὐτοῦ του σημαντικότατου καὶ χαρακτηριστικότατου ὅλων τῶν Χριστιανικῶν συμβόλων. Τὸ σύμβολο αὐτὸ ἔχει δύο στενὰ ἀλληλένδετες σημασίες. Ἀφενὸς εἶναι ὁ σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ, αὐτὸ τὸ ἀποφασιστικὸ ὄργανο μὲ τὸ ὁποῖο ὁλοκληρώθηκε ἡ ἐπίγεια ζωὴ καὶ διακονία τοῦ Χριστοῦ. Εἶναι ἡ ἱστορία ἑνὸς φοβεροῦ καὶ τρομακτικοῦ μίσους ἐνάντια σ᾿ Αὐτὸν ποὺ ὁλόκληρη ἡ διδασκαλία Του ἐπικεντρώθηκε στὴν ἐντολὴ τῆς ἀγάπης, καὶ ποὺ ὁλόκληρο τὸ κύρυγμά Του ἦταν μία κλήση σὲ αὐτοθυσία στὸ ὄνομα τῆς ἀγάπης. Ὁ Πιλάτος, ὁ Ρωμαῖος κυβερνήτης στὸν ὁποῖο μεταφέρθηκε ὁ Χριστός, ἀφοῦ Τὸν συνέλαβαν, Τὸν ἐκτύπησαν καὶ Τὸν ἔφτυσαν, λέει, «ἐν αὐτῷ οὐδεμίαν αἰτίαν εὑρίσκω» (Ἰωάν. 19, 4). Αὐτὸ ὅμως προκάλεσε ἕνα ἰσχυρότερο ξέσπασμα: «Σταύρωσον, σταύρωσον αὐτόν!» φωνάζει τὸ πλῆθος. Ἔτσι ὁ σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ θέτει ἕνα αἰώνιο πρόβλημα, ποὺ σκοπεύει στὸ βάθος τῆς συνειδήσεως: γιατί ἡ καλωσύνη ξεσήκωσε ὄχι μόνο ἀντίθεση, ἀλλὰ καὶ μίσος; Γιατί ἡ καλωσύνη…

«Δεύτε προς με πάντες οι κοπιώντες και πεφορτισμένοι, καγώ αναπαύσω υμάς. Άρατε τον ζυγόν Μου εφ’ υμάς και μάθετε απ’ Εμού, ότι πράος ειμί και ταπεινός τη καρδία, και ευρήσετε ανάπαυσιν ταις ψυχαίς υμών. Ο γαρ ζυγός μου χρηστός και το φορτίον μου ελαφρόν εστίν» (Ματθ. ΙΑ.28 – 30). Μεγάλη είναι η αγκαλιά του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Τόσο μεγάλη που δεν μπορούμε να φανταστούμε. Ο Κύριος έχει στην αγκαλιά του όλους όσους υποφέρουν στη ζωή τους από τις θλίψεις και τις στενοχώριες. Τί βάθος έχει η καρδιά Του και πόσο δυνατή είναι η αγάπη Του, αφού μπορεί όλους αυτούς που κοπιάζουν και είναι φορτωμένοι να τους αναπαύσει, να τους παρηγορήσει και να τους δώσει δύναμη να υπομένουν τις θλίψεις και να μην απελπίζονται όταν αδικούνται στη ζωή τους! Είναι όμως παράξενος ο τρόπος με τον οποίο επιχειρεί να το κάνει! Μας προτείνει να αφήσουμε τον ανυπόφορο για πολλούς ζυγό της ζωής και να σηκώσουμε επάνω μας έναν άλλο ζυγό: άγνωστο στον κόσμο, απαλό, αγαθό και ελαφρό, δικό του ζυγό. Όταν λέμε ζυγό, εννοούμε κατάσταση στην οποία βρίσκεται ένας δούλος. Την κατάσταση βέβαια αυτή δεν την θεωρούμε καθόλου ευχάριστη. Τον δικό του όμως ζυγό ο Κύριος τον ονομάζει απαλό και ελαφρό. Πώς να το καταλάβουμε; Γιατί είναι απαλός και ελαφρός ο ζυγός του Χριστού; Μήπως επειδή ζυγό ονομάζει τον θείο νόμο της αγάπης του τον οποίο δίνει στον κόσμο, στον κόσμο ο οποίος σχεδόν καθόλου δεν σκέφτεται την αγάπη; Ή επειδή ο δικός του λόγος της αγάπης άνοιξε για την…

ΣΤΑΣΙΣ ΠΡΩΤΗ Στχ. Μακάριοι οἱ ἄμωμοι ἐν ὀδῷ οἱ πορευόμενοι ἐν νόμῳ Κυρίου. Ἡ Ἁγνή ἐν τάφῳ κατετέθης βαβαί ἡ Θεόν ἐν τῇ γαστρί σου χωρήσασα καί κυήσασα ἀφράστως ἐπί γῆς. Μαριάμ πῶς θνήσκεις πῶς τῷ τάφω οἰκεῖς τῆς ζωῆς τόν χορηγόν ἡ γεννήσασα τούς νεκρούς ἑξαναστήσαντα φθορᾶς Μέτρα γῆς ὁ στήσας Θεός Λόγος ἁγνή Χωρητός τή σή νή δυιί ἐγένετο πῶς ἐν τάφῳ σμικροτάτῳ σύ χωρεῖς. Τόν ὡραῖον κάλλει παρά πᾶν τούς βροτούς ἡ γεννήσασα ἀνείδεος φαίνεται ὑποκύπτουσα θεσμοῖς τοῖς φυσικοῖς Στίχ. Μακάριοι οἱ ἐξερευνῶντες τά μαρτύρια αὐτοῦ, ἐν ὅλῃ καρδίᾳ ἐκζητήσουν αὐτόν. Διά σου ὁ Ἅδης ἐγυμνώθη Σεμνή καί ἡμεῖς δόξαν Θεοῦ ἐνεδύθημεν πῶς οὔν κύπτεις τοῖς τῆς φύσεως θεσμοῖς. Διά σου τό κέντρον τοῦ θανάτου Σεμνή συνετρίβη καί φθορᾶς ἀπηλάγημεν πῶς οὔν θνήσκεις καί λογίζῃ ἐν νεκροῖς Χώραν ἀχωρήτου τοῦ θεοῦ Μαριάμ χρηματίσασαν καί ἅγιον τέμενος νῦν καλύπτει σέ ἀγρός Γεθσημανής Ὑπό γῆν κατῆλθες ἐπί γῆς τόν Χριστόν ἡ κυήσασα ὡς βρέφος θεονύμφει νά σώσῃ ἐκ θανάτου τούς βροτούς Στίχ. Οὐ γάρ οἱ ἐργαζόμενοι τήν ἀνομίαν ἐν ταῖς ὀδοῖς αὐτοῦ ἐπορεύθησαν. Ἀπορεῖ καί φύσις καί πληθύς νοερά τόν ἐν σοῖ Παρθενομῆτορ μυστήριον τῆς ἐνδόξου καί ἀρρήτου σου ταφῆς Ὤ θαῦμα τῶν ξένων ὤ πραγμάτων καινῶν ἡ πνοῆς μου τόν δοτήρα κυήσασα ἄπνους κεῖται καί κηδεύεται νεκρά Ἀποστόλων δῆμος θεαρχίῳ βουλή πρός σέ ἤκει μεταρσίως αἰρομένος τοῦ κηδεῦσαι σου τό σῶμα τό σεπτόν Νοερῶν συντρέχει στρατιῶν ἡ πληθύς Ἀποστόλοις σύν ἁγίοις κηδεῦσαι σε τήν Πανάχραντον Μητέρα τοῦ Θεοῦ Στχ. Ἐξομολογήσομαι σοί ἐν εὐθύτητι καρδίας ἐν τῷ μεμαθηκέναι μέ…

                   Ωδή α’. Ήχος α’. Ο Ειρμός.              Πεποικιλμένη τη θεία δόξη, η ιερά και ευκλεής Παρθένε μνήμη σου,  πάντας συνηγάγετο, προς ευφροσύνην τους πιστούς, εξαρχούσης Μαριάμ, μετά χορών και τυμπάνων, τω σω, άδοντας Μονογενεί, ενδόξως ότι δεδόξασται.                 Ερμηνεία.             Ευθύς αποτείνει τον λόγον ο Μελωδός Κοσμάς, προς την Κυρίαν Θεοτόκον, και προσφωνεί εις αυτήν τον ειρμόν τούτον λέγων˙ Ώ Αειπάρθενε Θεοτόκε, η ιερά και ένδοξος μνήμη της Κοιμήσεώς Σου είναι εστολισμένη και λάμπουσα με δόξαν Θεού, και πρεπόντως˙ επειδή γαρ η Θεοτόκος είναι οίκος Θεού, τον οποίον είδεν ο Ιεζεκιήλ γεμάτον από δόξαν Θεού, «Και είδον, και ιδού πλήρης δόξης ο οίκος Κυρίου» (Ιεζ. μγ’ 5), δια τούτο και η μνήμη της Θεοτόκου έπρεπε να είναι στολισμένη με δόξαν Θεού˙ όθεν τοιαύτη ούσα, εσυνάθροισεν όλους τους πιστούς Χριστιανούς δια να ευφρανθώσι κατά την ψυχήν˙ αν γαρ, όταν οι απλώς δίκαιοι εγκωμιάζωνται εν ταις μνήμαις αυτών, ευφραίνωνται οι λαοί, καθώς λέγει ο Σολομών, «Εγκωμιαζομένων δικαίων, ευφρανθήσονται λαοί» (Παρ. κθ’ 2)˙  πόσω μάλλον πρέπει να ευφραίνωνται οι λαοί, όταν αυτή η πάντων των απ’ αιώνος διακαίων αγιωτέρα Θεοτόκος εις την μνήμην της Κοιμήσεώς της εγκωμιάζεται;              Καθώς δε οι Υιοί Ισραήλ, όταν εκβήκαν άβροχοι από την Ερυθράν θάλασσαν, εμοιράσθησαν εις δύο χορούς ανδρών τε και γυναικών, και των μεν ανδρών ήτον έξαρχος ο Μωϋσής, των δε γυναικών ήτον εξάρχουσα η Μαριάμ˙ «Έλαβε, φησί, Μαριάμ η Προφήτις η αδελφή Ααρών το τύμπανον εν τη χειρί αυτής, και εξήλθον πάσαι αι γυναίκες οπίσω αυτής μετά τυμπάνων και χορών, εξήρχε δε αυταίς…

(νεοελληνικὴ ἀπόδοση) ἀπόσπασμα ἀπὸ τὶς Πατερικὲς ἐκδόσεις «Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς», τόμος 10ος. … Ἂν ὁ θάνατος τῶν ὁσίων εἶναι τίμιος καὶ ἡ μνήμη δικαίου συνοδεύεται ἀπὸ ἐγκώμια, πόσο μᾶλλον τὴν μνήμη τῆς ἁγίας τῶν ἁγίων, διὰ τῆς ὁποίας ἐπέρχεται ὅλη ἡ ἁγιότης στοὺς ἁγίους, δηλαδὴ τὴ μνήμη τῆς ἀειπάρθενης καὶ Θεομήτορος, πρέπει νὰ τὴν ἐπιτελοῦμε μὲ τὶς μεγαλύτερες εὐφημίες. Αὐτὸ πράττουμε ἑορτάζοντας τὴν ἐπέτειο τῆς ἁγίας κοιμήσεως ἢ μεταστάσεώς της, ποὺ ἂν καὶ μὲ αὐτὴ εἶναι λίγο κατώτερη ἀπὸ τοὺς ἀγγέλους, ὅμως ξεπέρασε σὲ ἀσύγκριτο βαθμὸ καὶ τοὺς ἀγγέλους καὶ τοὺς ἀρχαγγέλους καὶ ὅλες τὶς ὑπερκόσμιες δυνάμεις διὰ τῆς ἐγγύτητός της πρὸς τὸν Θεὸ καὶ διὰ τῶν ἀπὸ παλαιὰ γραμμένων καὶ πραγματοποιημένων σ᾿ αὐτὴ θαυμασίων. Ὁ θάνατός της εἶναι ζωηφόρος, μεταβαίνοντας σὲ οὐράνια καὶ ἀθάνατο ζωή, καὶ ἡ μνήμη τούτου εἶναι χαρμόσυνη ἑορτὴ καὶ παγκόσμια πανήγυρις, ποὺ ὄχι μόνο ἀνανεώνει τὴ μνήμη τῶν θαυμασίων τῆς Θεομήτορος, ἀλλὰ καὶ προσθέτει τὴ κοινὴ καὶ παράδοξη συνάθροιση τῶν ἱερῶν Ἀποστόλων ἀπὸ κάθε μέρος τῆς γῆς γιὰ τὴν πανίερη κηδεία της, μὲ θεολήπτους ὕμνους, μὲ τὶς ἀγγελικὲς ἐπιστασίες καὶ χοροστασίες καὶ λειτουργίες γι᾿ αὐτήν. Οἱ Ἀπόστολοι προπέμπουν, ἀκολουθοῦν, συμπράττουν, ἀποκρούουν, ἀμύνονται καὶ συνεργοῦν μὲ ὅλη τη δύναμη μαζὶ μὲ ἐκείνους ποὺ ἐγκωμιάζουν τὸ ζωαρχικὸ καὶ θεοδόχο ἐκεῖνο σῶμα, τὸ σωστικὸ φάρμακο τοῦ γένους μας, τὸ σεμνολόγημα ὅλης τῆς κτίσεως. Ἐνῷ ὁ ἴδιος ὁ Κύριος Σαβαὼθ καὶ Υἱὸς αὐτῆς τῆς ἀειπάρθενης, εἶναι ἀοράτως παρὼν καὶ ἀποδίδει στὴ μητέρα τὴν ἐξόδιο τιμή. Σὲ αὐτοῦ τὰ χέρια ἐναπέθεσε καὶ τὸ θεοφόρο πνεῦμα, διὰ τοῦ ὁποίου ἔπειτα ἀπὸ…