Επιστημονικό Συνέδριο «Έναρξη της Επαναστάσεως στη Μολδοβλαχία – Υψηλάντης & η συμμετοχή στον Αγώνα των Ποντίων, των Μικρασιατών και των Ελλήνων της Διασποράς»
Επιστημονικό Συνέδριο
«Έναρξη της Επαναστάσεως στη Μολδοβλαχία –
Υψηλάντης & η συμμετοχή στον Αγώνα των Ποντίων,
των Μικρασιατών και των Ελλήνων της Διασποράς»
Η Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης, προαναγγέλλει (επί τη ενάρξει της Επαναστάσεως στην Μολδοβλαχία), την πραγματοποίηση την Δευτέρα 22 Φεβρουαρίου 2021, τη διεξαγωγή Επιστημονικού Συνεδρίου με θέμα «Έναρξη της Επαναστάσεως στη Μολδοβλαχία – Υψηλάντης & η συμμετοχή στον Αγώνα των Ποντίων (λόγω ποντιακής καταγωγής του Υψηλάντη), των Μικρασιατών και των Ελλήνων της Διασποράς».
Το Συνέδριο πραγματοποιείται υπό την αιγίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης και έχει διοργανωθεί από την Ειδική Συνοδική Επιτροπή Πολιτιστικής Ταυτότητος της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, στο πλαίσιο των Συνοδικών και Περιφερειακών Εκδηλώσεων για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση (1821-2021).
Οι ενδιαφερόμενοι δύνανται να παρακολουθήσουν την Δοξολογία και το Επιστημονικό Συνέδριο διαδικτυακώς, μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας zoom, στον εξής σύνδεσμο:
https://us02web.zoom.us/j/86500579773
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Δευτέρα 22 Φεβρουαρίου 2021
11:00 – 11:30 Ἔναρξη Συνεδρίου – Χαιρετισμοί:
• Πανοσιολογιώτατος Ἀρχιμ. π. Βαρθολομαῖος Ἀντωνίου Τριανταφυλλίδης, Γραμματέας τῆς Εἰδικῆς Συνοδικῆς Επιτροπῆς Πολιτιστικῆς Ταυτότητος τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.
• Πανοσιολογιώτατος Ἀρχιμ. π. Ἰάκωβος Ἀθανασίου,
Πρωτοσύγκελλος τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης, ἐκπρόσωπος τοῦ Παναγιωτάτου Μητροπολίτου Θεσσαλονίκης κ. Ἀνθίμου.
• Πανοσιολογιώτατος Ἀρχιμ. π. Νικόλαος Παπαγεωργίου
Εἰσαγωγική Ἀνάγνωση τῆς Προκηρύξεως τοῦ Ἀλεξάνδρου Ὑψηλάντη τῆς 24ης Φεβρουαρίου 1821
Α΄ Συνεδρία 11:30 – 12:30
Πρόεδρος: Κωνσταντίνος Κωτσιόπουλος
Ἐψηφισμ. Καθηγητής Κοινωνιολογίας τοῦ Χριστιανισμοῦ, Τμήματος Κοινωνικῆς Θεολογίας καὶ Χριστιανικοῦ Πολιτισμοῦ τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Α.Π.Θ.
11:30 -11:50 Σοφία Τάχου – Ηλιάδου
Καθηγήτρια Νέας Ἑλληνικῆς Ἱστορίας καὶ Ἱστορίας τῆς Ἐκπαίδευσης, Παιδαγωγικοῦ Τμήματος Δημοτικῆς Ἐκπαίδευσης Φλώρινας, τοῦ Πανεπιστημίου Δυτικῆς Μακεδονίας
«Ἡ παιδεία στὴ Μολδοβλαχία»
11:50 – 12:10 Ἰφιγένεια Βαμβακίδου
Καθηγήτρια Νεότερης Ἑλληνικῆς Ἱστορίας καὶ Πολιτισμοῦ, Παιδαγωγικοῦ Τμήματος Νηπιαγωγῶν, Σχολῆς Κοινωνικῶν καὶ Ἀνθρωπιστικῶν Ἐπιστημῶν τοῦ Πανεπιστημίου Δυτικῆς Μακεδονίας
«Ἡ συμμετοχὴ τῶν Θρακῶν στὴν Ἐπανάσταση τῆς Μολδοβλαχίας».
12:10 – 12:30 Ἐρωτήσεις – Συζήτηση
Β΄ Συνεδρία 12:30 – 14:00
Πρόεδρος: Συμεών Πασχαλίδης
Καθηγητής Πατρολογίας καὶ Ἁγιολογίας, Τμήματος Κοινωνικῆς Θεολογίας καὶ Χριστιανικοῦ Πολιτισμοῦ, τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Α.Π.Θ.
12:30 – 12:50 Κωνσταντῖνος Κωτσιόπουλος
Ἐψηφισμ. Καθηγητής Κοινωνιολογίας τοῦ Χριστιανισμοῦ, Τμήματος Κοινωνικῆς Θεολογίας καὶ Χριστιανικοῦ Πολιτισμοῦ τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Α.Π.Θ.
«Ἡ σκοπιμότητα τῆς ἐνάρξεως τῆς Ἐπαναστάσεως στὴν Μολδοβλαχία».
12:50 – 13:10 Κυριάκος Χατζηκυριακίδης
Ἐπίκουρος Καθηγητής Τμήματος Ἱστορίας καὶ Ἀρχαιολογίας τοῦ Α.Π.Θ., Ἔδρα Ποντιακῶν Σπουδῶν Φιλοσοφικῆς Σχολῆς Α.Π.Θ.
«Ἡ συμβολή τῶν ἀδελφῶν Ὑψηλάντη στὴν Ἑλληνική Παλιγγενεσία».
13:10 – 13:30 Θεοδόσιος Κυριακίδης
Δρ Ἱστορίας καὶ Ἐπιστημονικὸς συνεργάτης Ἔδρας Ποντιακῶν Σπουδῶν, Φιλοσοφική Σχολή Α.Π.Θ. – Λέκτορας Σχολῆς Ἀνθρωπιστικῶν Σπουδῶν ΔΙΠΑΕ
«Ἐν Τραπεζοῡντι κοινωνοί αὐτῆς ἐγένοντο…» Ἡ συμμετοχή τῶν Ἑλλήνων τοῦ Πόντου στὴ Φιλικῆ Ἑταιρεία καὶ στὴν Ἐπανάσταση τοῦ 1821.
.
13:30 – 14:00 Ερωτήσεις – Συζήτηση
Ὀργανωτικὴ Ἐπιτροπή:
• Πανοσ. Ἀρχιμανδρίτης π. Ἰάκωβος Ἀθανασίου,
• Συμεών Πασχαλίδης,
• Κωνσταντῖνος Κωτσιόπουλος,
• Κυριάκος Χατζηκυριακίδης,
• Θεοδόσιος Κυριακίδης,
Ο Αλέξανδρος κυκλοφόρησε την προκήρυξη στις 24 Φεβρουαρίου 1821 στο Ιάσιο της Μολδοβλαχίας (σήμερα της Ρουμανίας) και κήρυττε την έναρξη της Επανάστασης στις παραδουνάβιες ηγεμονίες. Η προκήρυξη καλούσε όλους τους Έλληνες να ξεσηκωθούν. Αναφερόταν στους αγώνες των ευρωπαϊκών λαών να διώξουν τους τυράννους τους και διαβεβαίωνε ότι η «Κραταιά δύναμις» (έμμεσα η Ρωσία) θα βοηθήσει την Ελληνική Επανάσταση. Συντάχθηκε στο Κισινάου της Βεσσαραβίας (τότε Νότια Ρωσίας, σήμερα Μολδαβίας).
Η Προκήρυξη
«Μάχου υπέρ πίστεως και πατρίδος»
Ἡ ὥρα ἦλθεν, ὦ ἄνδρες Ἕλληνες!
Οἱ ἀδελφοί μας καὶ φίλοι εἶναι πανταχοῦ ἕτοιμοι· οἱ Σέρβοι, οἱ Σουλιῶται, καὶ ὅλη ἡ Ἤπειρος ὁπλοφοροῦντες μᾶς περιμένουν· ἂς ἑνωθῶμεν λοιπὸν μὲ ἐνθουσιασμόν! Ἡ Πατρὶς μᾶς προσκαλεῖ!
Ἡ Εὐρώπη προσηλώνουσα τοὺς ὀφθαλμούς της εἰς ἡμᾶς, ἀπορεῖ διὰ τὴν ἀκινησίαν μας· ἂς ἀντηχήσωσι λοιπὸν ὅλα τὰ ὄρη τῆς Ἑλλάδος ἀπὸ τὸν ἦχον τῆς πολεμικῆς μας σάλπιγγος καὶ αἱ κοιλάδες ἀπὸ τὴν τρομερὰν κλαγγὴν τῶν ἁρμάτων μας. Ἡ Εὐρώπη θέλει θαυμάσει τὰς ἀνδραγαθίας μας οἱ δὲ τύραννοι ἡμῶν τρέμοντες καὶ ὠχροὶ θέλουσι φύγῃ ἀπ᾿ ἔμπροσθέν μας.
Οἱ φωτισμένοι λαοὶ τῆς Εὐρώπης ἀσχολοῦνται εἰς τὴν ἀπόλαυσιν τῆς ἰδίας εὐδαιμονίας καὶ πλήρεις εὐγνωμοσύνης διὰ τὰς πρὸς αὐτοὺς τῶν προπατόρων μας εὐεργεσίας, ἐπιθυμοῦσι τὴν ἐλευθερίαν τῆς Ἑλλάδος.
Ἡμεῖς φαινόμενοι ἄξιoι τῆς προπατορικῆς ἀρετῆς καὶ τοῦ παρόντος αἰῶνος εἴμεθα εὐέλπιδες, νὰ ἐπιτύχωμεν τὴν ὑπεράσπισιν αὐτῶν καὶ εἰς βοήθειαν πολλοὶ ἐκ τούτων φιλελεύθεροι θέλουσιν ἔλθῃ, διὰ νὰ συναγωνισθῶσι μὲ ἡμᾶς. Κινηθεῖτε, ὦ φίλοι, καὶ θέλετε ἰδῇ μίαν κραταιὰν δύναμιν νὰ ὑπερασπισθῇ τὰ δίκαιά μας! Θέλετε ἰδῇ καὶ ἐξ αὐτῶν τῶν ἐχθρῶν μας πολλοὺς οἵτινες παρακινούμενοι ἀπὸ τὴν δικαίαν μας αἰτίαν, νὰ στρέψωσι τὰ νῶτα πρὸς τὸν ἐχθρὸν καὶ νὰ ἑνωθῶσι μὲ ἡμᾶς· ἂς παρρησιασθῶσι μὲ εἰλικρινὲς φρόνημα, ἡ Πατρὶς θέλει τοὺς ἐγκολπωθῇ! Ποῖος λοιπὸν ἐμποδίζει τοὺς ἀνδρικούς σας βραχίονας; Ὁ ἄνανδρος ἐχθρός μας εἶναι ἀσθενὴς καὶ ἀδύνατος. Οἱ στρατηγοί μας ἔμπειροι, καὶ ὅλοι οἱ ὁμογενεῖς γέμουσιν ἐνθουσιασμοῦ! Ἑνωθῆτε λοιπόν, οἱ ἀνδρεῖοι καὶ μεγαλόψυχοι Ἕλληνες! Ἂς σχηματισθῶσι φάλαγγες ἐθνικαί, ἂς ἐμφανισθῶσι πατριωτικαὶ λεγεῶνες, καὶ θέλετε ἰδῇ τοὺς παλαιοὺς ἐκείνους κολοσσοὺς τοῦ δεσποτισμοῦ νὰ πέσωσιν ἐξ ἰδίων, ἀπέναντι τῶν θριαμβευτικῶν μας σημαιῶν. Εἰς τὴν φωνὴν τῆς σάλπιγγός μας ὅλα τὰ παράλια τοῦ Ἰoνίoυ καὶ Αἰγαίoυ πελάγους θέλουσιν ἀντηχήσῃ· τὰ ἑλληνικὰ πλοῖα, τὰ ὁποῖα ἐν καιρῷ εἰρήνης ἤξευραν νὰ ἐμπορεύωνται καὶ νὰ πολεμῶσι, θέλουσι σπείρῃ εἰς ὅλους τοὺς λιμένας τοῦ τυράννου με τὸ πῦρ καὶ τὴν μαχαίραν τὴν φρίκην καὶ τὸν θάνατον.
Ποία ἑλληνικὴ ψυχὴ θέλει ἀδιαφορήσῃ εἰς τὴν πρόσκλησιν τῆς Πατρίδος; Εἰς τὴν Ῥώμην ἕνας τοῦ Καίσαρος φίλος σείων τὴν αἱματωμένην χλαμύδα τοῦ τυράννου ἐγείρει τὸν λαόν. Τί θέλετε κάμῃ σεῖς ὦ Ἕλληνες, πρὸς τοὺς ὁποίους ἡ Πατρὶς γυμνὴ δεικνύει μὲν τὰς πληγάς της καὶ μὲ διακεκομμένην φωνὴν ἐπικαλεῖται τὴν βοήθειαν τῶν τέκνων της; Ἡ θεία πρόνοια, ὦ φίλοι συμπατριῶται, εὐσπλαγχνισθεῖσα πλέον τὰς δυστυχίας μας ηὐδόκησεν οὕτω τὰ πράγματα, ὥστε μὲ μικρὸν κόπον θέλομεν ἀπολαύσῃ μὲ τὴν ἐλευθερίαν πᾶσαν εὐδαιμονίαν. Ἂν λοιπὸν ἀπὸ ἀξιόμεμπτον ἀβελτηρίαν ἀδιαφορήσωμεν, ὁ τύραννος γενόμενος ἀγριώτερος θέλει πολλαπλασιάσῃ τὰ δεινά μας, καὶ θέλομεν καταντήσῃ διὰ παντὸς τὸ δυστυχέστερον πάντων τῶν ἐθνῶν.
Στρέψατε τοὺς ὀφθαλμούς σας, ὦ συμπατριῶται! καὶ ἴδετε τὴν ἐλεεινήν μας κατάστασιν· ἴδετε ἐδῶ τοὺς ναοὺς καπατημένους· ἐκεῖ τὰ τέκνα μας ἁρπαζόμενα, διὰ χρῆσιν ἀναιδεστάτην τῆς ἀναιδοῦς φιληδονίας τῶν βαρβάρων τυράννων μας· τοὺς οἴκους μας γεγυμνωμένους· τοὺς ἀγρούς μας λεηλατισμένους καὶ ἡμᾶς αὐτοὺς ἐλεεινὰ ἀνδράποδα.
Εἶναι καιρὸς νὰ ἀποτινάξωμεν τὸν ἀφόρητον τοῦτον ζυγόν, νὰ ἐλευθερώσωμεν τὴν Πατρίδα, νὰ κρημνίσωμεν ἀπὸ τὰ νέφη τὴν ἡμισέληνον, διὰ νὰ ὑψώσωμεν τὸ σημεῖον δι᾿ οὗ πάντοτε νικῶμεν, λέγω τὸν Σταυρόν, καὶ οὕτω νὰ ἐκδικήσωμεν τὴν Πατρίδα, καὶ τὴν ὀρθόδοξον ἡμῶν Πίστιν ἀπὸ τὴν ἀσεβῆ τῶν ἀσεβῶν καὶ ἀφρόνησιν.
Μεταξὺ ἡμῶν εὐγενέστερος εἶναι, ὅς τις ἀνδρειωτέρως ὑπερασπισθῇ τὰ δίκαια τῆς Πατρίδος καὶ ὠφελιμωτέρως τὴν δουλεύσει. Τὸ ἔθνος συναθροιζόμενον θέλει ἐκλέξῃ τοὺς δημογέροντάς του, καὶ εἰς τὴν ὕψιστον ταύτην βουλὴν θέλουσιν ὑπέκει ὅλαι μας αἱ πράξεις.
Ἂς κινηθῶμεν λοιπὸν μὲ ἓν κοινὸν φρόνημα, οἱ πλούσιοι ἂς καταβάλωσιν μέρος τῆς ἰδίας περιουσίας, οἱ ἱερoὶ ποιμένες ἂς ἐμψυχώσωσι τὸν λαὸν μὲ τὸ ἴδιόν των παράδειγμα, καὶ οἱ πεπαιδευμένοι ἂς συμβουλεύσωσιν τὰ ὠφέλιμα. Οἱ δὲ ἐν ξέναις αὐλαῖς ὑπουργοῦντες στρατιωτικοὶ καὶ πολιτικοὶ ὁμογενεῖς, ἀποδίδοντες τὰς εὐχαριστίας εἰς ἣν ἕκαστος ὑπουργεῖ δύναμιν, ἂς ὁρμήσωσιν ὅλοι εἰς τὸ ἀνοιγόμενον ἤδη μέγα καὶ λαμπρὸν στάδιον, καὶ ἂς συνεισφέρωσιν εἰς τὴν πατρίδα τὸν χρεωστούμενον φόρον, καὶ ὡς γενναῖoι ἂς ἐνοπλισθῶμεν ὅλοι ἄνευ ἀναβολῆς καιροῦ μὲ τὸ ἀκαταμάχητον ὅπλον τῆς ἀνδρείας καὶ ὑπόσχομαι ἐντὸς ὀλίγου τὴν νίκην καὶ μετ᾿ αὐτὴν πᾶν ἀγαθόν. Πoῖoι μισθωτοὶ καὶ χαῦνοι δοῦλοι τολμοῦν νὰ ἀντιπαραταχθώσιν ἀπέναντι λαοῦ, πολεμοῦντος ὑπὲρ τῆς ἰδίας ἀνεξαρτησίας; Μάρτυρες οἱ ἡρωικοὶ ἀγῶνες τῶν προπατόρων μας· Μάρτυς ἡ Ἱσπανία, ἥτις πρώτη καὶ μόνη κατετρόπωσεν τὰς ἀηττήτους φάλαγγας ἑνὸς τυράννου.
Μὲ τὴν ἕνωσιν, ὦ συμπολίται, μὲ τὸ πρὸς τὴν ἱερὰν θρησκείαν σέβας, μὲ τὴν πρὸς τοὺς νόμους καὶ τοὺς στρατηγοὺς ὑποταγήν, μὲ τὴν εὐτολμίαν καὶ σταθηρότητα, ἡ νίκη μας εἶναι βεβαῖα καὶ ἀναπόφευκτος· αὐτὴ θέλει στεφανώσῃ μὲ δάφνας ἀειθαλεῖς τους ἡρωικοὺς ἀγώνας μας· αὐτὴ μὲ χαρακτῆρας ἀνεξαλείπτους θέλει χαράξῃ τὰ ὀνόματα ἡμῶν εἰς τὸν ναὸν τῆς ἀθανασίας, διὰ τὸ παράδειγμα τῶν ἐπερχομένων γενεῶν. Ἡ Πατρὶς θέλει ἀνταμείψῃ τὰ εὐπειθῆ καὶ γνήσιά της τέκνα μὲ τὰ βραβεῖα τῆς δόξης καὶ τιμῆς· τὰ δὲ ἀπειθῆ καὶ κωφεύοντα εἰς τὴν τωρινήν της πρόσκλησιν, θέλει ἀποκηρύξῃ ὡς νόθα καὶ ἀσιανὰ σπέρματα, καὶ θέλει παραδώσῃ τὰ ὀνόματά των, ὡς ἄλλων προδοτῶν, εἰς τὸν ἀναθεματισμὸν καὶ κατάραν τῶν μεταγενεστέρων.
Ἂς καλέσωμεν λοιπὸν ἐκ νέου, ὦ ἀνδρεῖοι, καὶ μεγαλόψυχοι Ἕλληνες, τὴν ἐλευθερίαν εἰς τὴν κλασικὴν γῆν τῆς Ἑλλάδος. Ἂς συγκροτήσωμεν μάχην μεταξὺ τοῦ Μαραθῶνος καὶ τῶν Θερμοπυλῶν. Ἂς πολεμήσωμεν εἰς τοὺς τάφους τῶν Πατέρων μας, οἱ ὁποῖοι διὰ νὰ μᾶς ἀφήσωσιν ἐλευθέρους ἐπολέμησαν καὶ ἐπέθανον ἐκεῖ. Τὸ αἷμα τῶν τυράννων εἶναι δεκτὸν εἰς τὴν σκιὰν τοῦ Ἐπαμινώνδου Θηβαίου, καὶ τοῦ Ἀθηναίου Θρασυβούλου, οἵτινες κατετρόπωσαν τοὺς τριάκοντα τυράννους· εἰς ἐκείνας τοῦ Ἁρμοδίου καὶ Ἀριστογείτονος, οἱ oπoίoι συνέτριψαν τὸν Πεισιστρατικὸν ζυγόν· εἰς ἐκείνην τοῦ Τιμολέοντος ὅς τις ἀπεκατέστησε τὴν ἐλευθερίαν εἰς τὴν Κόρινθον καὶ τὰς Συρακούσας, μάλιστα εἰς ἐκείνας τοῦ Μιλτιάδου καὶ Θεμιστοκλέους τοῦ Λεωνίδου καὶ τῶν Τριακοσίων, οἵτινες κατέκοψαν τοσάκις τοὺς ἀναριθμήτους στρατοὺς τῶν βαρβάρων Περσῶν, τῶν ὁποίων τοὺς βαρβαρωτέρους καὶ ἀνανδροτέρους ἀπογόνους πρόκειται εἰς ἡμᾶς σήμερον μὲ πολλὰ μικρὸν κόπον νὰ ἐξαφανίσωμεν ἐξ ὁλοκλήρου.
Εἰς τὰ ὅπλα λοιπόν, φίλοι, ἡ Πατρὶς μᾶς προσκαλεῖ!
Ἀλέξανδρος Ὑψηλάντης
Τῇ 24ῃ τοῦ Φεβρουαρίου 1821
Εἰς τὸ γενικὸν στρατόπεδον τοῦ Ἰασίου