Κυριακή των Βαΐων (του σεβ. Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως κ. Ανθίμου)
ΚΥΡΙΑΚΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ
Διδαχή καὶ ἐμπειρία
διὰ χάρτου καὶ μέλανος
(Β’ Ἰωάννου 12)
ΚΥΡΙΑΚΗ τῶν ΒΑΪΩΝ (Ἰωάν. 12, 1-18) 24 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016
Ἀγαπητοί μου, ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές μου,
Ὅταν ἕνας λαὸς ὑποδέχεται φωνάζοντας «ὡσαννά», κάποιον ποὺ σὲ λίγες ἡμέρες θὰ ζητήσει «ἄρον, ἄρον» νὰ τὸν σταυρώσει, τότε αὐτὸ σημαίνει ὅτι μᾶλλον ὁ κόσμος, δὲν θὰ καταλάβει ποτὲ Ποιὸς εἶναι ὁ Χριστὸς καὶ τί σημαίνει ἡ Ἐκκλησία του στὴ γῆ. Αὐτὸς ποὺ ὀνομάζει βασιλιά, κάποιον ποὺ βλέπει ἀνεβασμένο πάνω σ’ ἕνα γαϊδουράκι, τότε αὐτὸς δὲν μπορεῖ νὰ διακρίνει ὅτι πράγματι εἶναι βασιλιάς, αὐτὸς ποὺ ἀνεβαί- νει ἐπάνω στὸ σταυρό!
Ὁ Ἰησοῦς δίδαξε καὶ θαυματούργησε, ἐπὶ 3 χρόνια. Ὅμως δὲν εἶχε ἔρθει γι’ αὐτό. Ἔχοντας πλήρη αὐτοσυνειδησία τῆς ὑπάρξεώς του καὶ τοῦ ἔργου του, προετοίμαζε διαρκῶς αὐτοὺς ποὺ τὸν ἀκολουθοῦσαν ὅτι θὰ φύγει γιὰ λίγο ἀπὸ κοντά τους, ὅμως καὶ πάλι θὰ ξαναρθεῖ: «μικρὸν καὶ οὐ θεωρεῖτε μὲ καὶ πάλιν μικρὸν καὶ ὄψεσθέ μέ». Παραδόθηκε, τὸν συνέλαβαν, τὸν βασάνισαν, τὸν σταύρωσαν καὶ πέθανε ἐπάνω στὸ σταυρό. Ὅσοι τὸν εἶχαν πιστέψει, ὅσοι μέχρι τότε τὸν εἶχαν ἀκολουθήσει, ἐκείνη τὴ στιγμὴ ἔνοιωσαν προδομένοι καὶ μόνοι. Ἀλλιῶς τὰ εἶχαν φανταστεῖ, ἄλλα περίμεναν, ἀλλιῶς εἶχαν νοιώσει μιὰ ἑβδομάδα πρίν, ὅταν ὁ λαὸς φώναζε ὑστερικὰ «εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου». Κι ὅμως ὁ Ἰησοῦς, ἐπάνω ἀπὸ τὸ σταυρό του φώναξε: «τετέλεσται», ἔγειρε τὸ κεφάλι του καὶ ξεψύχησε. Κι ὅμως, τίποτε δὲν τελείωσε τότε. Ἐκείνη τὴ στιγμὴ ὅλα ἄρχιζαν!
Ὁ Χριστὸς ἦρθε στὴ γῆ γιὰ νὰ διορθώσει ὅσα χάλασε ὁ πρῶτος Ἀδάμ. Ἐκεῖνος παράκουσε τὸ Θεό, δὲν τὸν ἐμπιστεύθηκε καὶ ἔκοψε ἔτσι
τὴν ἐπικοινωνία μαζί του. Σὰν ἄνθρωπος ὁ Χριστός, ὑπάκουσε τέλεια τὸ Θεὸ Πατέρα καὶ ὡς Θεὸς κρατήθηκε μακρυὰ ἀπὸ κάθε ἁμαρτία. Οὔτε ἔπραξε, οὔτε σκέφτηκε ποτὲ κάτι ἁμαρτωλό. Κανένας ἄνθρωπος δὲν μποροῦσε νὰ τὸ κάνει αὐτό, γι’ αὐτὸ τὸ ἔκανε ὁ Θεὸς γιὰ χάρη τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἐπανέφερε τὸ ἀνθρώπινο γένος πίσω στὸ Θεό.
Θὰ σκεφτεῖ τώρα κάποιος ἀπὸ σᾶς, ὅτι αὐτὰ ἀποτελοῦν θεωρητικὲς ἀπόψεις ποὺ δὲν ἀποδεικνύονται. Ἀποτελοῦν ἴσως τὴν ἐσωτερικὴ σχέση τῶν προσώπων τῆς Ἁγίας Τριάδος μεταξύ τους. Ἔτσι εἶναι, ὅμως ὁ Χριστὸς δὲν ἦρθε μόνο γιὰ νὰ ἀποκατασταθεῖ ἡ σχέση τοῦ Θεοῦ μὲ τὸν ἄνθρωπο: «ἐγὼ δὲν ἦρθα νὰ κρίνω τὸν κόσμο, ἦρθα νὰ σώσω τὸν κόσμο», εἶχε πεῖ. Τί σημαίνει αὐτό; «σωτηρία» γιὰ τὴν Ἐκκλησία εἶναι δύο πράγματα: τὸ ἕνα εἶναι ἡ δυνατότητα ποὺ ἔχει ὁ ἄνθρωπος, μέσα ἀπὸ τὰ Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας, κάθε φορὰ ποὺ τὸ θέλει, νὰ ἐλευθερώνεται ἀπὸ τὴν ἁμαρτία καὶ τὰ καταστροφικὰ ἀποτε- λέσματά της. Τὸ δεύτερο εἶναι ἡ ὁριστικὴ νίκη τοῦ θανάτου καὶ ἡ μετατροπή του σὲ ἁπλὸ ὕπνο.
Καὶ τὰ δύο, ἡ ἀπελευθέρωση ἀπὸ τὰ δεσμὰ τῆς ἁμαρτίας καὶ ἀπὸ τὸ τραγικὸ φάσμα τοῦ θανάτου, εἶναι δῶρα τοῦ Θεοῦ στὸν ἄνθρωπο, ποὺ μᾶς δόθηκαν «διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ». Ὅμως τὸ δεύτερο, ἡ νίκη τῆς ζωῆς κατὰ τοῦ θανάτου, ἔπρεπε νὰ γίνει μὲ τὸν θάνατο τοῦ ἴδιου τοῦ Θεοῦ, γιὰ χάρη τοῦ ἀνθρώπου.
Ἆραγε σήμερα οἱ χριστιανοὶ τοῦ 21ου αἰῶνα, τί καταλαβαίνουμε ἀπὸ αὐτὰ ποὺ λέει ἡ Ἐκκλησία;
Ἀγαπητοί μου,
Ὁ Θεὸς σεβάστηκε τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὴν πρώτη στιγμὴ ποὺ τὸν δημιούργησε. Μᾶς ἔπλασε ἐλεύθερους, χωρὶς καμμία ἀπολύτως δουλικὴ σχέση μαζί μας. Μᾶς πρότεινε μόνο νὰ μείνουμε κοντά του καὶ μᾶς προετοίμασε τί θὰ συνέβαινε ἂν φεύγαμε μακρυά του. Καὶ ὁ Ἰησοῦς Χριστός, φανέρωσε σὲ ὅλους μας τὸ «μυστικὸ» τῆς σωτηρίας μας. Μᾶς ἔδειξε τὸν τρόπο καὶ τὸν δρόμο τῆς ἐπιστροφῆς μας στὴν ἀρχικὴ ὀμορφιὰ τῆς ζωῆς μας. Καὶ μᾶς πρότεινε: ἂν θέλουμε, νὰ τὸν ἀκολουθήσουμε.
Σήμερα, οἱ Ὀρθόδοξοι γιορτάζουμε τὴν Κυριακὴ τῶν Βαΐων καὶ σὲ μιὰ ἑβδομάδα, «εἴτε προφάσει εἴτε ἀληθείᾳ», θὰ γιορτάσουμε τὸ Πάσχα. Ἆραγε καταλαβαίνουμε ὅτι ὁ Θεός ἔρχεται πάντοτε κοντά μας «ἄνευ παρατηρήσεως», ταπεινὸς καὶ πρᾶος; Μᾶς πλησιάζει μὲ διάκριση, χωρὶς νὰ μᾶς τρομάξει μὲ τὴν μεγαλοσύνη του, ἀλλὰ μέσα στὴν καθημερινότητα τῆς ζωῆς μας, γιὰ νὰ μᾶς δώσει τὴ λύτρωση καὶ τὴ σωτηρία. Τίποτε δὲν θέλει ἀπὸ ἐμᾶς, τίποτε δὲν μᾶς ζητᾶ, μόνο προτείνει, μόνο προσφέρει. Ὅσα φαίνονται ὡς ἐντολές του στὸ Εὐαγγέλιο, εἶναι γιὰ ἀποκτήσουμε ἐμεῖς αὐτοπεποίθηση καὶ νὰ κυριαρχήσουμε πάνω στὶς ἀδυναμίες τῆς φύσεως καὶ τοῦ χαρακτῆρα μας. Μᾶς ἀποκαλύπτει τὰ ὅρια τῆς ὑπάρξεώς μας καὶ μᾶς δίνει τὴ δυνατότητα νὰ βγοῦμε ἀπὸ τὸ δίχτυ τῆς βιολογικῆς βιο- τῆς μας, ὅπου εἴμαστε πιασμένοι, σὰν τὰ ψάρια. Μᾶς ζητάει νὰ χαιρόμαστε τὴν ζωή μας, μὲ τὴ χαρὰ τῆς σχέσεώς μας μαζί του.
Μᾶς φανερώνει ὅτι τελικὰ ἡ ἁμαρτία δὲν εἶναι χαρά, ἀλλὰ πίκρα στὴ ζωή μας. Ὅμως ἡ μετάνοια εἶναι ἀπελευθέρωση. Μόνο ὁ θάνατος εἶναι κακό, κι αὐτὸ νικιέται ὅταν βιώσουμε τὸ θάνατο τοῦ Χριστοῦ στὴ ζωή μας. Ὅταν ἀκολουθήσουμε τὰ βήματά του μέχρι τὸν Γολγοθᾶ καὶ μέχρι τὸν τάφο του. Ὅλοι οἱ ἄνθρωποι σηκώνουν κάποιο σταυρό στὴ ζωή τους, ἄλλοι τὸ σταυρὸ τῶν λαθῶν τους, ἄλλοι τὸ σταυρὸ τῶν γονιδίων τους, ἄλλοι τὸ σταυρὸ τῆς κακίας τῶν συνανθρώπων τους. Δὲ γίνεται ζωὴ χωρὶς σταυρό. Ἀντὶ λοιπόν, νὰ ζοῦμε μὲ ψευδαισθήσεις ἢ νὰ ἐπιδιώκουμε ψευτοκόσμους, ἡ Ἐκκλησία μᾶς προτείνει νὰ σηκώσουμε τὸ σταυρό μας ἀκολουθώντας τὸ σταυρό τοῦ Κυρίου στὸ Γολγοθᾶ. Κάποτε ἐκεῖνος μᾶς εἶχε πεῖ: σηκῶστε τὸ σταυρό σας καὶ τότε θὰ διαπιστώσετε, ὅτι κι ἐγὼ τὸν σηκώνω στὴν πλάτη μου γιὰ χάρη σας.
Ἀγαπητοί μου,
Ἡ Μεγ. Ἑβδομάδα δὲν εἶναι γιὰ μᾶς αἰτία συναισθηματικῆς φόρτισης γιὰ τὰ Πάθη τοῦ Χριστοῦ. Οὔτε ἐπετειακὴ ἀναφορὰ στὸ γεγονὸς ποὺ συνέβη πρὶν 2 χιλιάδες χρόνια. Εἶναι ἡ πρόταση τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ σημερινοῦ ἀνθρώπου. Χρειάζεται νὰ τὴν πάρουμε στὰ σοβαρά. Πιὸ πολὺ νὰ πονέσουμε δὲν γίνεται. Πιὸ χαμηλὰ νὰ πέσουμε δὲν ἔχει. Μόνο νὰ σηκωθοῦμε μᾶς ἀπέμεινε. Νὰ συνε- χίσουμε τὴ νηστεία μας μὲ χαρά, νὰ γονατίσουμε καὶ νὰ προσευχηθοῦμε βέβαιοι ὅτι ὁ Χριστὸς μᾶς ἀκούει. Νὰ διαβάσουμε τὴν Ἁγία Γραφὴ γιὰ νὰ καταλάβουμε τὸ μήνυμα τοῦ Θεοῦ στὸν κόσμο μας. Νὰ συγχωρεθοῦμε μεταξύ μας. Νὰ χαροῦμε τὴ ζωή μας, ὅπως καὶ νὰ εἶναι. Νὰ ἐπιδιώξουμε τὴν ταπείνωση καὶ τὴν ἁπλότητα. Νὰ ἀποψιλωθοῦμε ἀπὸ κάθε ψευδαίσθηση ἐγωϊσμοῦ. Νὰ ἐξομολογηθοῦμε τὶς ἁμαρτίες μας καὶ νὰ κοινωνήσουμε τὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ μας. Αὐτὸ θὰ εἶναι Πάσχα, ἕνα πέρασμα ἀπὸ τὰ ψεύτικα στὰ ἀληθινά. Σᾶς τὸ εὔχομαι ὁλόψυχα.
Ὁ Μητροπολίτης
† Ὁ Ἀλεξανδρουπόλεως Ἄνθιμος